دوچرخههای کوهستان تا سالهای زیادی از چرخهای 26 اینچی استفاده میکردند. اما در دهۀ گذشته، شرکتهای سازندۀ دوچرخه، سایز جدید 29 اینچ و بعد از آن، سایز 27.5 اینچ را نیز تولید و به بازار عرضه کردند. بهتدریج، استاندارد 26 اینچی جای خود را به استانداردهای جدید 27.5 و 29 داد.
هر کدام از این استانداردها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که در این مبحث به آنها خواهیم پرداخت تا بتوانید با آگاهی بیشتر، انتخاب مناسبتری داشته باشید.
قطر بزرگ طوقه به معنای کاهش زاویۀ حمله (زوایهای که یک شئ مدوّر با یک جسم چهارگوش میسازد) است؛ به این ترتیب، اگر زاویۀ برخورد یک چرخ 26 اینچی X درجه باشد، این زاویه برای یک چرخ 27.5 اینچی، معادل X-4 درجه و برای یک چرخ 29 اینچی، معادل X-6 درجه است. در اینجا زاویۀ کوچکتر، بهتر است؛ به همین دلیل، چرخ 5/27 اینچی این مزیّت را نسبت به 26 اینچی دارد و چرخ 29 اینچی نیز، این مزیّت را به هر دو مدل 26 و 27.5 اینچی دارد؛ پس در این آزمون، چرخ 29 اینچی برتر است.
وزن چرخ و تأثیر آن بر شتابگيري
وزن چرخ، لاستيك و تيوپ داخلي چرخ 27.5 اينچي، 5% بيشتر از يك مجموعه چرخ 26 اينچي با ساختاری يكسان است. اين در حالی است که وزن يك مجموعه چرخ 29 اینچی، 12% سنگینتر است. این تنها اضافه وزن چرخهای عقب و جلوست. اضافه وزن بدنۀ دوچرخه و دو شاخ را نیز باید حساب کرد که برای جا دادن چرخ بزرگتر خود، آنها نیز باید بزرگتر باشند.
قطر بزرگ طوقه، باعث سطح تماس بیشتر لاستیک با زمین میشود و سطح تماس بیشتر، به معنای کنترل بهتر خواهد بود. یک سطح تماس بزرگتر، به معنای کشش بهتر نیز هست که باعث بهبود هدایت در پیچها میشود. کنترل طوقۀ 29 اینچی به مراتب از 27.5 اینچی و 27.5 اینچی از 26 اینچی بهتر است.
مدل 26 اينچي
محاسن: مدل 26 اینچی در مسیرهایی با شیب سربالایی تند و پلّهای کوچک، بسیار خوب عمل کرده و از انرژی جنبشی خوبی برخوردار است؛ به این معنی که از پس شوکهای لحظهای به خوبی بر میآید.
معایب: در پایینآمدن از سراشیبیها کمی ترسناک است و کنترل ضعیفی دارد؛ مخصوصاً بعد از آنکه با مدلهای 27.5 و 29 اینچی تجربۀ سواری داشته باشید؛ همچنین، در مسیرهای کفی به انرژی بیشتری برای نگاهداشتن سرعت نیاز دارید.
مدل 27.5 اينچي
محاسن: دوچرخۀ 27.5 اینچی نسبت به 29 اینچی چابكتر است و از این نظر، به مدل 26 اينچي نزديكتر است تا 29 اينچي؛ اما دوچرخهسوار مجبور نیست تا با آن به همان سختی تلاش کند. ميتوانيد با مدل 27.5 اينچي در طول مسير، استارت و شوکهای وقفهای خوبی داشته باشید و وقتی به سراشيبي میرسید، دیگر نيازي نيست که نگران بخشهاي ناهموار و سخت آن باشید. چرخهای 27.5 اینچی بهخوبی شما را از این مسیرها عبور میدهند و در مسیرهای سرپایینی نیز، کنترل آنها از مدل 26 اینچی بسیار بهتر و راحتتر است.
معايب: دقیقاً نميتوان از دوچرخهسواري با اين مدل، نتيجۀ منفي گرفت. هدايت مدل 27.5 اینچی به اندازۀ مدل 26 اينچي سريع نيست؛ در ضمن، اين مدل به نرمي مدل 29 اينچي از بخشهاي ناهموار و سخت عبور نميكند؛ اما باز هم تفاوت آنقدرها نیست که این مدل در برابر مدل 29 اينچي شکست بخورد؛ در واقع مدل 27.5 اینچی، مابین دو مدل دیگر است.
مدل 29 اينچي
محاسن: چرخهای بزرگتر مدل 29 اینچی برای پایینآمدن از سرپایینیها بسیار عالی هستند. این چرخها بهخوبی از مسیرهای ناهموار عبور میکنند و کمک میکنند تا در زمان عبور از مسیرهای سنگلاخ آرام باشید و برای حفظ کنترل، به کمترین میزان واکنش بدن نیاز داشته باشید. زمانی هم که به سرعت رسیدید، این چرخهای بزرگتر، انرژی جنبشی را بهخوبی حفظ میکنند تا راحتتر بتوانید سرعت را حفظ کنید.
معايب: رسیدن به سرعت مناسب برای ایجاد انرژی جنبشی -که در بالا گفته شد- مشکل است. وزن یک مدل 29 اینچی از مدلهای 26 و 5/27 بیشتر است؛ همچنین، صعود از شیبهای تند و یا استارتهای مجدّد نیز برای حرکت مشکل است. چرخهای بزرگ 29 اینچی به اندازۀ دو مدل 26 و 27.5 جوابگوی شوکها و استارتهای مجدّد نیستند و برای این کار به تلاش زیادی نیاز دارند. شتابگیری آنها نیز به اندازۀ مدلهای 26 و 5/27 اینچی نیست.
نتیجهگیری
میتوان گفت که دوچرخۀ 27.5 اينچي، تطبيقپذيرترين گزينه در بين سه مدل مورد آزمايش است. اين دوچرخه در سربالاييهاي تند يا پس از يك اشتباه سرعتگير، خيلي زود فاصلۀ خود را با مدل 29 اينچي افزایش ميدهد؛ سپس در سمت ديگر خود، كوهستان و در مسير پايينآمدن نيز، مدل 26 اينچي را پشت سر ميگذارد. همۀ اين عملكردها در حالي تأمين ميشوند كه دوچرخه، يك سواري ارتجاعي و قابل انعطاف را فراهم می کند.
- این مدل برای چه کسانی مناسب است؟ شاید مدل 27.5 اینچی، معقولترین انتخاب برای شما باشد.
- مقام دوم: اگر در مسيرهایی كاملاً باز سواري ميكنيد که احتمالاً چندین بار در طول آنها غافلگير میشوید، استفاده از چرخهاي بزرگتر از مدل 27.5 اينچي، چند مزيّت برای شما خواهد داشت. مدل 29 اينچي در پايينآمدن از سراشيبيها نيز، يك برتري بر مدل 27.5 اینچی دارد؛ اما این برتري نمیتواند آنچه را كه مدل 5/27 اينچي در هنگام صعود ارائه ميدهد، جبران نمايد.
- این مدل برای چه کسانی مناسب است؟ دوچرخۀ 29 اینچی، انرژی جنبشی را بهخوبی حفظ میکند؛ بنابراین، مدل 29 اینچی برای دوچرخهسواران حرفهای پر قدرت که توان بالایی دارند و میتوانند سرعت خود را در مسیرهای مختلف حفظ کنند، گزینۀ بسیار مناسبی است.
- مقام سوم: به نظر ميرسد که سبكترين مدلِ گروه، مدل 26 اينچي است که ميتواند در دستان یک دوچرخهسوار با تجربه، رقيب خود را از نظر شتابگيري و برش مسير مغلوب نمايد؛ اما این مدل به دلیل داشتن چرخهای کوچک قادر نیست تا انرژی جنبشی خود را بهخوبی حفظ کند؛ همچنین در پایینآمدن از سراشیبیهای تند عملکرد خوبی ندارد.
- این مدل برای چه کسانی مناسب است؟ اگر قصد دارید که به صورت روزمرّه از دوچرخه استفاده کنید، مدل 26 اینچی میتواند گزینۀ مناسبی باشد؛ ولی اگر تصمیم دارید که به صورتی جدیتر از دوچرخه استفاده کنید، گزینههای 27.5 و 29 اینچی به شما پیشنهاد میشود